Zmiany w dofinansowaniach pomp ciepła – co nas czeka w 2024 roku?

Rok 2024 przynosi znaczące zmiany w polityce dofinansowań pomp ciepła w Polsce. Są one odpowiedzią na rosnące zapotrzebowanie na ekologiczne i efektywne energetycznie rozwiązania w ogrzewaniu domów. Modyfikacje dotyczą przede wszystkim rządowego programu „Czyste Powietrze” – inicjatywy, której fundamentalnym celem jest poprawa jakości powietrza oraz zwiększenie efektywności energetycznej w polskich domach. Nowe regulacje wprowadzają surowsze kryteria dla urządzeń kwalifikujących się do wsparcia. Zmiany mają gwarantować nie tylko, że inwestowane środki przynoszą maksymalne korzyści zarówno dla użytkowników, jak i dla środowiska, ale i zapobiegać oszustwom. O jakich zmianach mowa?

Nowe zasady programu „Czyste Powietrze”

Nowe regulacje wprowadził Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) działający w porozumieniu z przedstawicielami branży ciepłowniczej. Przepisy weszły w życie 1 kwietnia 2024 roku. Ich adresatami są dwie grupy:

• producenci pomp,
• inwestorzy ubiegający się o dofinansowanie urządzeń w ramach programu „Czyste Powietrze”.

W przypadku pierwszych modyfikacje wprowadzają rygorystyczne wymogi techniczne, które muszą spełniać urządzenia objęte dofinansowaniem. W drugim zapewniają przede wszystkim protekcję przed nietrafionymi inwestycjami w nieefektywne urządzenia. Warto dodać, że zarówno renomowane firmy, jak i odpowiedzialni inwestorzy nie mają się czego bać, ponieważ głównym celem regulacji jest przede wszystkim poprawa jakości, komfortu oraz wydajności w użytkowania pomp ciepła.

Kryteria kwalifikacyjne urządzeń

Jedną z podstawowych zmian jest wprowadzenie wymogu, aby pompy ciepła kwalifikujące się do dofinansowania były wpisane na Listę Zielonych Urządzeń i Materiałów (ZUM). Lista ta ma za zadanie ułatwić beneficjentom wybór urządzeń, które nie tylko są efektywne energetycznie, ale również spełniają najwyższe standardy ekologiczne. Dodatkowo urządzenia te muszą przejść pozytywnie badania w niezależnych akredytowanych laboratoriach, co jest gwarancją ich jakości i wydajności. Taka weryfikacja ma zapobiegać oszustwom i minimalizować ryzyko zakupu nieefektywnych urządzeń. Lista ZUM będzie systematycznie uzupełniana i tworzona we współpracy z renomowanymi producentami pomp ciepła (np. Viessmann).

Wymogi techniczne dla różnych typów pomp

Nowe regulacje szczegółowo określają wymogi techniczne dla różnych typów pomp ciepła. I tak w przypadku pomp ciepła powietrze-woda wymagana jest co najmniej klasa efektywności energetycznej A+ przy temperaturze zasilania 55°C. Pompy ciepła powietrze-woda o podwyższonej klasie efektywności energetycznej muszą osiągać klasę A++ przy tej samej temperaturze zasilania. Dla pomp ciepła powietrze-powietrze wymagana jest klasa efektywności energetycznej A+ dla klimatu umiarkowanego, a dla pomp gruntowych o podwyższonej klasie efektywności energetycznej – klasa minimum A++ przy temperaturze zasilania 55°C. Najniższy standard dotyczy pomp ciepła do podgrzewania c.w.u., które osiągać co najmniej klasę efektywności energetycznej A. Warto dodać, że każdorazowo, niezależnie od urządzenia, konieczne jest przeprowadzenie badań zgodnie z normami EN 14511, EN 14825, EN 12102 w akredytowanych laboratoriach.

Zgłaszanie typoszeregów pomp

Od 1 kwietnia 2024 r. znaczącym ułatwieniem procesu zgłaszania pomp ciepła do listy ZUM jest dla producentów możliwość przedstawienia specyfikacji dla całego typoszeregu. Dzięki temu mogą oni szybciej wprowadzać nowe modele, które spełniają rygorystyczne wymogi programu „Czyste Powietrze”.

Dane jednego produktu można przedstawić, jeśli dany typoszereg obejmuje do 5 urządzeń. Jeśli liczba jest wyższa, wówczas trzeba dostarczyć co najmniej jedną specyfikację na każde 5 wersji itd. Za modele pomp należące do jednego podtypu w typoszeregu uznaje się takie, które mają wspólne: czynnik chłodniczy i konstrukcję obiegu chłodniczego, typ i liczbę sprężarek jednego producenta, typ elementu rozprężnego, typ skraplacza, typ parownika, typ procesu odszraniania oraz sterownik i zasadę sterowania wydajnością.

Podsumowanie

Nowe wyzwania i możliwości w zakresie dofinansowań pomp ciepła są odpowiedzią na globalne trendy w dziedzinie ekologii i efektywności energetycznej. Światowe zobowiązania, takie jak Porozumienie Paryskie, wymagają od państw podejmowania konkretnych działań mających na celu redukcję emisji CO2 i innych gazów cieplarnianych. Polska, realizując m.in. program „Czyste Powietrze”, stawia na rozwiązania, które są krokiem w kierunku realizacji tych zobowiązań. Nowe regulacje w jego obrębie można uznać za wyraz dążenia do maksymalizacji korzyści płynących z inwestycji w ekologiczne rozwiązania grzewcze. Surowsze kryteria kwalifikacyjne i techniczne mają na celu nie tylko poprawę jakości powietrza, ale i promowanie innowacji oraz efektywności energetycznej.