Sukcesja biznesu – dlaczego warto ją zaplanować?

Sukcesja to w prostym ujęciu, oficjalne przekazanie kierowania firmą przez założyciela (właściciela) wskazanemu i wybranemu następcy. Jest to w rzeczywistości długoletni proces, a nie jednorazowe działanie. W dodatku powinien być to proces zaplanowany, oparty o zapisy wewnętrzne i prawne. Czy sukcesja jest popularna w Polsce? Dlaczego warto ją planować?

Dlaczego sukcesja biznesu powinna być planowana?

„Warto zaplanować sukcesję, bo pomaga to uniknąć ogromnego paraliżu decyzyjnego, komplikacji prawnych w momencie odejścia właściciela na emeryturę, czy śmierci właściciela biznesu” – mówi adwokat Kamil Klemienia, którego Kancelaria Adwokacka specjalizuje się m.in. w sprawach o sukcesję.

Sukcesja może być dokonana za życia (przekazanie firmy sukcesorom, odejście na emeryturę), jak i po śmierci właściciela. To zabezpieczenie rodziny, pracowników, ciągłości finansowej przedsiębiorstwa na wypadek zaistnienia określonych zdarzeń.

Sukcesja biznesu w Polsce – trochę danych.

W raporcie Badanie Firm Rodzinnych 2021 przeprowadzonym przez PwC Polska, aż 60% przedsiębiorców, spodziewa się, że w ciągu kolejnych 5 lat za sterami firmy stanie kolejne pokolenie, ale jednocześnie tylko 23% polskich firm rodzinnych mówi, że przekaże to dowodzenie w oparciu o konkretny, udokumentowany i zakomunikowany kolejnym pokoleniom plan sukcesji. To zatrważająco mało przy tak dużym odsetku planowania przekazania firmy. Co więcej, tak duże rozbieżności oznaczają, że większość spadkobierców i rodzin właścicieli firm, a pośrednio wspólników i pracowników będzie miała spore problemy w przejęciu biznesu. Tym bardziej nie powinno i nie może zabraknąć elementu skutecznego planowania sukcesyjnego wszędzie tam, gdzie mówimy o jakiejkolwiek działalności gospodarczej.

Również wówczas, kiedy prowadzisz jednoosobową działalność gospodarczą.

Czego unikniesz planując sukcesję biznesu?

Jak mówi adwokat Kamil Klemienia: „(…)planując sukcesję przede wszystkim wyprzedzasz pewną problematykę następstw, która jest do przewidzenia. Zyskujesz też, w rzeczywistości, możliwość planowania spadkowego, bo w rezultacie również z tym sukcesja się wiąże”.

Jak podkreśla Klemienia, przygotowując sukcesję można i trzeba z wyprzedzeniem opracować sposoby postępowania. Dzięki możliwości planowania spadkowego unikniemy m.in.

• blokady kont firmowych i osobistych (środki na nich zgromadzone) do czasu zakończenia sprawy spadkowej,
• blokady dla wspólnika spółki cywilnej,
• narażenie spadkobierców na dodatkowe koszty w przypadku leasingów (leasingi i kredyty zyskują miano natychmiastowej wymagalności). W momencie śmierci właściciela firmy, sprzęt leasingowany musi zostać spłacony, lub podlega natychmiastowemu zwrotowi,
• problemów, kiedy majątkiem prywatnym trzeba rozliczać i zabezpieczyć sprawy firmowe.

Co gwarantuje wprowadzenie elementu skutecznego postępowania sukcesyjnego?

Najprościej rzecz ujmując sukcesja to bezpieczeństwo przedsiębiorstwa. Warto rozejrzeć się za indywidualnym doradztwem i popracować nad kompleksowym opracowaniem w oparciu o wiedzę doświadczonych osób.

Jak podkreślają specjaliści w sprawach sukcesji: „Nawet najprostsze podstawowe działanie sukcesyjne jest lepsze, niż bagatelizowanie tego tematu. Jest po prostu bezpieczniejsze dla przedsiębiorstwa i ludzi, kluczowych pracowników”.

Minimum, czyli jak zrobić pierwszy krok do sukcesji?

Jednorazowo przedsiębiorca może ustanowić na wypadek swojej śmierci zarządcę sukcesyjnego (krewny, albo konkretnie wskazana osoba). Takie jednorazowe ustanowienie to możliwość utrzymania jako takiej płynności i kontynuacji działania rzeczonej firmy. Za słowem płynność stoi m.in:

• płynne kontynuowanie działalności,
• realizacja umów i zawieranie nowych,
• dalsze korzystanie z koncesji, licencji, zezwoleń wydanych za życia poprzedniego przedsiębiorcy,
• podejmowanie decyzji.

Planowana sukcesja biznesu powinna wiązać się z indywidualnym doradztwem prawnika, bo każda firma, biznes, działalność to inny, odrębny przypadek.

Inaczej sukcesja wygląda w firmach rodzinnych, nieco inne problemy wypływają przy sukcesjach wielkich przedsiębiorstw. Każdy z tych przypadków zmaga się z innymi wyzwaniami na różnych polach. Niezależnie od wielkości firmy warto świadomie i odpowiednio wcześniej zabezpieczyć jej przyszłość profesjonalnym planem sukcesji.