Studenci PB zaprojektowali Pasaż Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie w centrum Białegostoku

Zespół studentów z Wydziału Architektury Politechniki Białostockiej zaprojektował Pasaż Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Organizacje kombatanckie Białegostoku miały do wyboru 36 prac. Kombatanci chcieliby, by pasaż był gotowy przed 80. rocznicą bitwy pod Monte Cassino.

Chodzi o pasaż w ścisłym centrum miasta w osi Pałacu Branickich, łączący ulicę Akademicką i Marii Skłodowskiej-Curie. Tam od 1991 roku staraniem organizacji kombatanckich pojawił się Pomnik Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Białostockie organizacje kombatanckie chciałyby, by miejsce wokół pomnika zyskało większą rangę i atrakcyjność. O pomoc zwróciły się do Wydziału Architektury Politechniki Białostockiej.

36 studentów kierunku architektura pierwszego stopnia w ramach pracy semestralnej opracowało koncepcje zagospodarowania pasażu. Kombatanci wraz z pracownikami Wydziału Architektury wybrali trzy najlepsze prace i poprosili autorów, by jako zespół stworzyli koncepcję, która mogłaby być zrealizowana do maja 2024 roku. 18 maja będą tam zorganizowane obchody 80. rocznicy bitwy pod Monte Cassino.

– Kiedy zwrócono się do nas z prośbą o projekt Pasażu Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, było oczywiste, że tematem muszą się zająć nasi młodzi studenci – mówi dr hab. inż. arch. Aleksander Asanowicz, prof. PB, Dziekan Wydziału Architektury Politechniki Białostockiej. Nad finalną koncepcją czuwali dr hab. inż. arch. Wojciech Niebrzydowski, prof. PB oraz dr inż. arch. Piotr Łodziński.

W efekcie powstała praca wynosząca sam monument nieco wyżej, niż został posadowiony, z miejscami do odpoczynku, zadaszeniem i biało-czerwoną wstęgą w chodniku prowadzącą do dumnego orła symbolizującego walkę polskich żołnierzy na Zachodzie. Wieczorem całość zyskała ledowe podświetlenie.

Autorką koncepcji jest Magdalena Budziszewska, studentka IV semestru architektury na Wydziale Architektury Politechniki Białostockiej.

– Chciałam stworzyć projekt, który zwracałby uwagę przechodniów – zdradza Budziszewska. – Głównym elementem jest biało-czerwona wstęga, to bardzo mocne i kontrastowe kolory. Teraz ten plac jest szary i mało zauważalny. Barwy narodowe dodają też projektowi powagi. Zaprojektowane zadaszenie ma zaciekawiać i dodawać pasażowi ekspresji.

– Skupiliśmy się na rozwiązaniach technicznych i materiałowych – opowiada Tomasz Łaszczuk, członek zespołu studentów, który opracował zaprezentowaną 11 maja 2022 roku koncepcję. – Proponujemy między innymi nowy postument.

Studenci do wielu akcentów wykorzystali blachę w kolorze miedziano-brązowym.

Sam pasaż miałby być wyłożony czerwoną kostką i płytami z jasnego kamienia bądź betonu.  Wszystko po to, by widoczne kontrasty przyciągały wzrok przechodniów czy turystów.

– Biało-czerwona wstęga tworzy rodzaj ścieżki, która zaprasza do wejścia na pasaż i zapoznanie się z historią, jaką symbolizuje istniejący już obelisk – wyjaśnia Jolanta Wilczewska z zespołu studentów Wydziału Architektury Politechniki Białostockiej.

Zmiana postumentu pierwotnego pomnika wymagałaby zgody autora monumentu – Jerzego Grygorczuka, a sam projekt może posłużyć do realizacji finałowej przebudowy pasażu bądź stać się inspiracją do projektu, jakie zaakceptują ostatecznie władze miasta.

– Chcielibyśmy w 2024 roku obchodzić 80. Rocznicę bitwy pod  Monte Cassino już w tak odmienionym miejscu – planuje płk. Bogdan Topór – Prezes Zarządu Oddziału Krajowego Związku Byłych Żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, o/ w Białymstoku. I liczy na wsparcie władz Białegostoku.

Studenci czwartego semestru nie spodziewali się, że tak szybko będą mieli szansę projektować zmiany w centrum Białegostoku, a w dodatku móc konfrontować swoje wizje z oceną osób bardzo zaangażowanych w kultywowanie tradycji polskiego oręża.

– Nabyliśmy ogromnego doświadczenia, zapoznaliśmy się z materiałami i szukaliśmy różnych rozwiązań, przyglądaliśmy różne oferty materiałów – opowiada Jolanta Wilczewska. Chcieliśmy, aby ta koncepcja była bardzo dynamiczna i prowadziła nas przez ten plac i upamiętnioną tu historię. Nie spodziewałam się, że na drugim roku studiów będziemy pracować nad takim projektem. Polecam studia na architekturze bo otwierają drzwi i oczy  każdemu studentowi.