Postępy w budowie Muzeum Pamięci Sybiru
Postępy w budowie Muzeum Pamięci Sybiru,
największej placówki muzealnej we wschodniej Polsce.
Dobiegają końca prace budowlane, których celem jest przekształcenie dawnego magazynu wojskowego nr 2 przy ulicy Węglowej w nowoczesne Muzeum Pamięci Sybiru. Inwestycja jest na etapie tzw. stanu surowego zamkniętego. Po zakończeniu budowy rozpocznie się montaż wystawy i wyposażenia muzeum. Prace nad powstaniem Muzeum Pamięci Sybiru to obecnie największa inwestycja muzealna w Polsce na wschód od Wisły.
Pamięć o tych, którzy padli ofiarą bezwzględnej polityki władz sowieckich, w Białymstoku pielęgnowana jest szczególnie, ponieważ deportacje ludności na Syberię najmocniej dotknęły Polaków zamieszkujących wschodnie tereny Rzeczypospolitej. Deportowano setki tysięcy osób. Pierwsza z wywózek była najtragiczniejsza. 79 lat temu, w nocy z 9 na 10 lutego 1940 roku, na Syberię wywieziono ok. 140 tysięcy ludzi. Wielu nie przetrwało podróży, wielu nie wróciło z zesłania. Umierali z głodu, zimna, wyczerpania.
W poniedziałek (11 lutego 2019 r.) dla upamiętnienia 79. rocznicy pierwszej deportacji obywateli Rzeczpospolitej Polskiej na Sybir, Prezydent Miasta Białegostoku Tadeusz Truskolaski zaprasza do złożenia kwiatów pod Pomnikiem-Grobem Nieznanego Sybiraka. Uroczystość rozpocznie się o godz. 10.00
– Winni jesteśmy pamięć tym wszystkim, którzy padli ofiarą represji Stalina tylko dlatego, że byli Polakami, że zagrażali nowemu porządkowi, jaki miał być przez okupanta wprowadzony na dawnych Kresach Rzeczypospolitej – powiedział Tadeusz Truskolaski, prezydent Miasta Białegostoku.Idea powstania w Białymstoku ośrodka upowszechniającego wiedzę oraz pamięć o zesłaniach syberyjskich nabrała kształtu wraz z pierwszymi pomysłami budowy w Białymstoku Muzeum Pamięci Sybiru. Dziś projekt jest realizowany. Trwają prace budowlane, których celem jest przekształcenie dawnego magazynu wojskowego nr 2 przy ulicy Węglowej w nowoczesne muzeum. Powstał już budynek w stanie surowym zamkniętym. Po zakończeniu budowy rozpocznie się montaż wystawy i wyposażenia muzeum.
– To dla nas szczególnie ważna inwestycja. Dążymy do wybudowania placówki, która będzie miejscem dokumentowania przeżyć i losów Polaków zsyłanych na Syberię i do Kazachstanu. Zależy nam na tym, aby było to muzeum o europejskim zasięgu – podkreśla Tadeusz Truskolaski, prezydent Miasta Białegostoku.
Budynek Muzeum Pamięci Sybiru ulokowany jest na terenie przedwojennych, polskich magazynów wojskowych, które bezpośrednio przylegają do dawnego, brzeskiego traktu kolejowego.
– To tu grupowano ludność aresztowaną, a z pobliskiego kolejowego dworca Poleskiego (dzisiaj Białystok Towarowy) odchodziły transporty na Wschód. Na bocznicach kolejowych rozpoczynała się dramatyczna podróż tysięcy osób deportowanych na Syberię i do Kazachstanu – mówi Wojciech Śleszyński, dyrektor Muzeum Pamięci Sybiru.
W dwupiętrowym magazynie znajdzie się zasadnicza część wystawiennicza, natomiast administracja Muzeum mieścić się będzie w nowym, dobudowanym budynku. Tu również przewidziano sale konferencyjne, bibliotekę, sale edukacyjne, kawiarnię i całe zaplecze Muzeum. Zaprojektowana bryła jest surowa, podstawowy budulec to beton i szkło. Budynek pełen będzie symboli nawiązujących do katorgi polskiej ludności, np. zespół muzealnej zabudowy zostanie otoczony lasem stalowych słupów, co ma nawiązywać, w zamyśle architekta, do syberyjskiej tajgi. Elementem wystawy będzie odrestaurowany zabytkowy wagon towarowy konstrukcji rosyjskiej z 1892 roku. ”Tiepłuszka” jest taka sama jak wagony towarowe, którymi wywożono Polaków na SYBIR.
Konkurs na projekt bryły Muzeum, ogłoszony w 2011 roku, wygrała pracownia „Arkon”, Jana Kabaca. Koncepcja przygotowana przez biuro architektoniczne zakłada zachowanie oryginalnego wojskowego budynku magazynowego w niezmienionej formie z odświeżoną i oczyszczoną ceglaną elewacją.
Wykonawca inwestycji – firma Budimex – przebudowała istniejący przy ul. Węglowej magazyn (o powierzchni ok. 3,1 tys. m2) na potrzeby ekspozycji. Wybudowała także nową część (o powierzchni prawie 2,4 tys. m2) na potrzeby zaplecza techniczno-administracyjnego. Firma zadba też o zagospodarowanie terenu wokół muzeum i budowę parkingów. Koszt drugiego etapu budowy muzeum to ponad 37,5 mln zł.
Pierwszy etap budowy rozpoczął się w 2016 roku. Wówczas wykonano stan zerowy obiektu – ściany piwnic wraz ze stropem. Koszt tych prac wyniósł około 2,4 mln zł.
Budynek magazynu wraz z główną częścią wystawową ma zostać oddany do użytku pod koniec 2021 roku, a do końca 2019 roku. wykończone zostaną pomieszczenia biurowe. W obu budynkach, które osiągnęły etap tak zwanego stanu surowego zamkniętego prowadzone są już roboty wykończeniowe.
Koszt inwestycji wraz z ekspozycją i wyposażeniem to ok. 56 mln zł. Jej koszt – to ok. 40 mln zł. Muzeum Pamięci Sybiru otrzymało unijną dotację (ok. 6,8 mln zł) na wykonanie wystawy stałej i zakup wyposażenia. Miasto otrzymało też dofinansowanie na budowę placówki z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w wysokości 7,4 mln zł.
Wystawa stała — kolejny etap budowy Muzeum Pamięci Sybiru
Wystawa stała połączy chronologię z opowieścią tematyczną. Treści merytoryczne podzielono na tematy, z wyraźnym wyeksponowaniem lat 1939-1945. W każdym dziale zostanie opowiedziana osobna historia, wkomponowana w indywidualne ramy czasowe. Wszystkie opowieści zbudują razem wielką historię mówiącą o losach ludzi, którym przyszło żyć na Sybirze. Architektura budynku będzie skłaniać do podzielenia wizyty w Muzeum na dwa główne tematy: podróż oraz życie na zesłaniu.
Obecnie trwa przetarg na dostawę wyposażenia i realizację wystawy stałej. Oferty można przesyłać do 20 lutego 2019 roku.
Instalacja artystyczna „Ludzie z lodu”
Muzeum Pamięci Sybiru ogłosiło też konkurs na instalację artystyczną „Ludzie z lodu”. Mogą wziąć w nim udział: artyści plastycy, pracownie artystyczne i firmy zajmujące się projektowaniem obiektów małej architektury.
Pula nagród to 24 000 zł. Wnioski o dopuszczenie do udziału w konkursie można przesyłać do 11 lutego 2019 roku do godziny 15:00.
Rozstrzygnięcie konkursu przewiduje się na 21 maja, a wyniki zostaną ogłoszone 24 maja 2019 roku.
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.