Politechnika Białostocka wydała „Podróże po drewnianym Podlasiu 2”

Twórczo odkrywamy dziedzictwo Podlasia

Kierowana do odbiorcy w każdym wieku publikacja zaprasza na wspólną podróż po Podlasiu dzieci, rodziców i dziadków. Proponowane w niej podejście – wycieczki nastawionej na lokalność – pomaga w budowaniu poczucia tożsamości z kulturą regionu. Jest także formą promocji i ochrony dziedzictwa kulturowego naszego województwa.

– Tytułowe drewniane Podlasie to według mnie żywy organizm, z którym kontakt ma zachęcać i angażować do wędrówki po różnych zakamarkach tego zakątka Polski. Myślę, że w książce udało się pokazać, jak go w twórczy sposób odkrywać. Taki był główny cel publikacji, żeby pokazać, że dziedzictwo przodków nie jest nudne. Spojrzenie na lokalność w globalnym świecie może mieć bowiem duże znaczenie poznawcze. Jednocześnie – na czym mi bardzo zależało – zwracam tu uwagę na aspekt przemijania i czasowej nietrwałości. Tym samym książka staje się głosem w dyskusji na temat ochrony dziedzictwa kulturowego Podlasia – mówi dr inż. arch. Magdalena Sulima.

Architektura drewniana bogactwem Podlasia

Województwo podlaskie jest obszarem o niezwykłym bogactwie kultury materialnej i duchowej. Ze względu na swoje przygraniczne położenie było od wieków miejscem przenikania się elementów kultury materialnej i duchowej Wschodu i Zachodu. Oprócz Polaków ziemie te zamieszkiwały różne narodowości, m.in. Białorusini, Ukraińcy, Litwini, Tatarzy, Żydzi, wędrowni Romowie. Ta mozaika kulturowo-etniczna znalazła swoje odzwierciedlenie w obiektach sakralnych różnych religii, miejscach kultu, a także w tradycjach, w obyczajowości, w języku oraz kuchni.

– Jednym z elementów, który wyróżnia Podlasie pośród innych obszarów naszego kraju, jest budownictwo drewniane. Z jednej strony są to drewniane domy mieszkalne, obiekty sakralne, budynki gospodarcze, niekiedy układy przestrzenne całych miejscowości, a z drugiej – związana z nimi kultura niematerialna, która jest przejawem silnej tożsamości lokalnej społeczności, ze swoim miejscem zamieszkania, ziemią i korzeniami. Mam tu na myśli legendy, zwyczaje, wierzenia, folklor słowny i muzyczny. Wszystkie te czynniki są zapisane w formach przestrzennych. Pokazują one jak szerokie i wielowymiarowe jest zagadnienie architektury drewnianej na Podlasiu, która na przestrzeni lat stała się swoistym wykładnikiem krajobrazu kulturowego, a zarazem niepodważalnym dowodem na istnienie ducha tego miejsca – mówi dr inż. arch. Magdalena Sulima.

Słowa autorki „Podróży po drewnianym Podlasiu” potwierdza mgr inż. arch. Michał Czerwiński z renomowanej pracowni WXCA, współtwórca projektu Pawilonu Polski na EXPO 2020 w Dubaju, a jednocześnie absolwent Wydziału Architektury Politechniki Białostockiej. Opowiadając o idei obiektu, architekt podkreślał, że nawiązał do bogatej tradycji budownictwa drewnianego w Polsce, silnie zaznaczonej na Podlasiu.

Czytaj: Jak powstawał polski pawilon na Expo? Michał Czerwiński – absolwent Wydziału Architektury Politechniki Białostockiej

Konkurs „Drewno w Architekturze”

Projektowanie budynków z drewna w XXI wieku to ważny element kształcenia studentów Wydziału Architektury Politechniki Białostockiej. Podczas studiów uczą się oni czerpać inspirację z historycznych technik i konstrukcji budowlanych, korzystać z uroku i ciepła, które daje drewno, a także odkrywać na nowo jego walory.

– Ci młodzi projektanci rozumieją potrzebę czasów i to właśnie oni będą w przyszłości kształtować architekturę – mówił dr hab. inż. arch. Jarosław Szewczyk, prof. PB z Pracowni Urbanistyki i Planowania Przestrzennego Wydziału Architektury Politechniki Białostockiej.

Czytaj: Dr hab. inż. arch. Jarosław Szewczyk, prof. PB: Drewnianą architekturę przyszłości będą kształtować architekci z Politechniki Białostockiej

Wydział Architektury Politechniki Białostockiej, we współpracy z firmami Unibep oraz Danwood – liczącymi się w Europie producentami budynków mieszkalnych z drewna – organizuje ogólnopolski konkurs, promujący najlepsze studenckie prace dyplomowe pokazujące wykorzystanie drewna.

Dr hab. inż. arch. Aleksander Asanowicz, prof. PB, dziekan Wydziału Architektury PB oraz przewodniczący jury konkursu „Drewno w Architekturze” uzasadniając ideę i temat konkursu, powiedział: Malowniczy pejzaż Podlasia stworzyła drewniana architektura. Drewniany był przedwojenny Białystok, a Bielsk Podlaski już w XVI wieku opisywano jako

„drzewiany”… Gdzie więc, jak nie tu, ma odbyć się konkurs architektoniczny, w którym walorem jest wykorzystanie drewna?

W tym kontekście obie części „Podróży po drewnianym Podlasiu” są próbą ochrony spuścizny kulturowej regionu.

– Wraz ze starszym pokoleniem odchodzi w zapomnienie kultura duchowa i materialna Podlasia. Może się okazać, że żyjący na terenach wiejskich mieszkańcy, są ostatnim pokoleniem pamiętającym fakty i reprezentującym autentyczną kulturę wsi, która dla przyszłego pokolenia będzie jedynie anachroniczna. Żeby się tak nie stało, należy ją zachować za wszelką cenę. Jedną z nadrzędnych kwestii w zakresie ochrony dziedzictwa kulturowego jest edukacja od najmłodszych lat, zarówno formalna, jak i nieformalna. Wszelkie działania, które dostrzegają w dziedzictwie czynnik przyszłościowy i pokazują, jak umiejętnie czerpać z naszej przeszłości, stanowią gwarancję jego ochrony – podkreśla dr inż. arch. Magdalena Sulima.

Publikacja jest dostępna w formie PDF na stronie Oficyny Wydawniczej Politechniki Białostockiej.

źródło: Politechnika Białostocka
oprac.: Aneta Kursa 
fot. Piotr Awramiuk/ Politechnika Białostocka

Źródło: Wrota Podlasia